Οι ευθύνες μιας κυπριακής χρεοκοπίας

Εάν η Κύπρος χρεοκοπήσει τις επόμενες μέρες ή ώρες λόγω μαζικών αποσύρσεων καταθέσεων από το ασταθές κυπριακό οικονομικό περιβάλλον, όπως δείχνουν κάποιες προκαταρκτικές δηλώσεις σχετικά με αυτή την πιθανότητα, η ευθύνη δεν θα είναι του κάκιστα ενημερωμένου και γενναιότατου λαού της, ούτε φυσικά των 2 κορυφαίων Ελλήνων ανεξάρτητων αναλυτών  (Αιμ. Αυγουλέας διεθνώς και Γ.Βαρουφάκης στην Ελλάδα), οι οποίοι γνωρίζοντας καλά τις τρομακτικές αδυναμίες της κυπριακής οικονομίας και την πολιτικής και στρατηγική τρωτότητα του νησιού,  επέλεξαν να στηρίξουν, ανεξαρτήτως Μνημονίου, την περικοπή, για λίγο χρόνο, κάποιων μεγάλων καταθέσεων, με συνέπεια τη φυγή μικρού μόνο αριθμού καταθετών, παρά τα όσα λένε εν χορώ τα όργανα των παγκόσμιων τραπεζών. Όπως δείχνουν οι πρώτες αντιδράσεις διεθνώς, τιο τραπεζικό σύστημα και η κίνηση κεφαλαίων πρακτικά έμειναν ανεπηρέαστες από τη μία ή την άλλη προοπτική. Αντίθετα, ήδη υπάρχουν φόβοι για εκροή από τις κυπριακές τράπεζες λόγω αβεβαιότητας.

Διότι, εάν η Κύπρος έδινε πολύ γερά ανταλλάγματα σε όσους μεγαλοκαταθέτες "κουρεύονταν" και άνοιγε και καμμία πολύ μαύρη offshore, πολλά θα πήγαιναν καλύτερα. Με τη χρεοκοπία όμως ενόψει, ίσως χάσει πολύ περισσότερα και οι τράπεζές της μπορεί να καταρρεύσουν και μόνο από τον πανικό μιας ενδεχόμενης κατάρρευσης. Επίσης, η Κύπρος είχε την επιλογή να "κουρέψει" μόνο Κυπρίους μεγαλοκαταθέτες και να ανοίξει τις πιο επίμαχες από τις offshore. 

Η ευθύνη όμως, θα είναι όσων πολιτικών είπαν ΝΑΙ στην ανακεφαλαιποίηση αδιαφορώντας για τους μικρούς καταθέτες, με αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί ο πληθυσμός, όπως η ΝΔ και ο πρόεδρος της Κύπρου. Με πρώτη φυσικά την ΕΕ, η οποία δεν θα έχανε τίποτε εάν έδειχνε ανοχή στη μικρή Κύπρο, τη στιγμή που το Λιχνενστάιν ή το Λουξεμβούργο, κεντρικές περιοχές της ΕΕ, είναι παράδεισοι μαύρου χρήματος.  Θα είναι επίσης  ευθύνη όσων συγχέουν το μέτρο της ανακεφαλαιοποίησης με το Μνημόνιο (οι ανεξάρτητοι αναλυτές δεν τα συνδέουν) και οι οποίοι παραγνωρίζουν τι θα σημάνει μια χρεοκοπία για ένα κατεχόμενο νησί, επάνω σε κοιτάσματα πετρελαίου στη Μ.Ανατολή. Αναμφισβήτητα δε, θα  είναι ευθύνη και του ΑΚΕΛ το οποίο διέλυσε την κυπριακή οικονομία μέσα στην εποχή των Μνημονίων και υπέγραψε το Μνημόνιο, όσο και του νυν προέδρου και του ΔΗΣΥ, οι οποίοι αρχικά είπαν προεκλογικά ότι δεν θα χειριστούν τις καταθέσεις,  κατόπιν δέχθηκαν το χειρισμό (το προσωρινό "κούρεμα") και κατόπιν μέσα στην Κύπρο υπαναχώρησαν και πάλι, καθιστάμενοι απολύτως αναξιόπιστοι.  Τέλος, θα είναι όλων όσων υπηρετούν στην Ελλάδα το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, το οποίο κίνησε γη και ουρανό για να μην αγγιχθούν οι καταθέσεις, ενώ αποτελούν καλύτερο τεκμήριο πλούτου από τη φορολογία.

Ευχαριστώ ξανά τους φίλους αναλυτές που βοήθησαν να  συλληφθεί, να τεκμηριωθεί και να ολοκληρωθεί κάθε άρθρο αυτής της σειράς για την Κύπρο.

Ελπίζω ολόκαρδα να κάνω λάθος 

Και για τη χρεοκοπία, και για τις ευθύνες

© 2013 Γιώργος Θωμαϊδης

Οι δυο όψεις ενός ΟΧΙ

Τώρα μπορώ να πω πια ότι υπήρχε πάρα πολλή ανάγκη για να ενημερωθεί κάποιος κόσμος σχετικά με το θέμα της Κύπρου, το οποίο τώρα μπαίνει σε απρόβλεπτους δρόμους. Ο πιο σημαντικός Έλληνας ειδικός στον κόσμο, αλλά και ο πιο σημαντικός ειδικός μέσα στην Ελλάδα, και οι δυο ενάντιοι στις υφεσιακές πολιτικές που ακολουθούνται, τάχθηκαν υπέρ της συνήθους τακτικής της ανακεφαλαιοποίησης, (η οποία υπήρχε και πριν από τα Μνημόνια), ανεξαρτήτως των άλλων μνημονιακών επιταγών, που δεν τις επιδοκιμάζουν. Και στις εκπεφρασμένες σε δημόσια κείμενα ιδέες πολλών αναλυτών, είναι βασισμένο και αυτό το άρθρο γνώμης. 

Ο κυπριακός λαός, αξίζει την αγάπη μας και το θαυμασμό μας, διότι στάθηκε με θάρρος, ακόμη και εάν στήριξε μια κατά τη γνώμη μου στρατηγικά λαθεμένη επιλογή. Οι -κάκιστα ενημερωμένοι - Κύπριοι αδελφοί μας πολίτες αξίζουν την εκτίμησή μας, όχι ο ΔΗΣΥ που άλλα είπε και άλλα έκανε, και στις εκλογές και διεθνώς, ούτε το ΑΚΕΛ, το κατεξοχήν υπεύθυνο για την κυπριακή κατάρρευση, ούτε το ΑΚΕΛ με τον ΔΗΣΥ συνδυασμένα, που έχασαν τον έλεγχο των τραπεζών. Ας`θυμόμαστε, ότι από την Κύπρο ξεκίνησε η ΕΟΚΑ, ότι το Μακάριο με ανείπωτο εκβιασμό τον οδήγησαν στη συμφωνία του 1960, και ότι τα ανεξέλεγκτα πάθη ακόμη και κάποιων πολεμικών (όχι πολιτικών ή ηθικών) ηρώων, οδήγησαν τελικά στην τραγωδία. Ας μην ξεχνούμε κυρίως όμως, ότι τόσο ο Χριστόφιας όσο και ο Αναστασιάδης είπαν ΝΑΙ στο σχέδιο Ανάν, ενώ ο ηρωϊκός Κυπριακός Ελληνισμός είπε το θαυμάσιο ΟΧΙ. Αυτός όμως θα υποφέρει και από ένα δικό τους λάθος. 

Ας αναρωτηθούμε επίσης εάν το να παίρνει τηλέφωνο ο Πούτιν και να απειλεί ότι θα πέσει ο πέλεκυς στην Κύπρο αν επανακεφαλαιοποιηθούν -ακόμη και για λίγο χρόνο- τα "ολοκάθαρα" δισεκατομμύρια κάποιων Ρώσων υπερ-μεγαλοκαταθετών, δείχνει σεβασμό στην εθνική κυριαρχία της Κύπρου και εάν τέτοια εξάρτηση της Κύπρου από τη Ρωσία, θα φέρει ή όχι αντίποινα από την Ουάσινγκτον, μέσω της πίεσης που θα ασκήσει η Τουρκία για τα κοιτάσματα. 

Τα οποία η Κύπρος, καταχρεωμένη από την πολιτική Χριστόφια και τα ρίσκα των τραπεζιτών της, αλλά και χωρίς κούρεμα των ρωσικών κυρίως καταθέσεων, θα τα έχει απόλυτη ανάγκη ακόμη και χωρίς κανένα Μνημόνιο, για να μην κόψει μισθούς και συντάξεις. Και για να αγοράσει τα όπλα που έχει τόση ανάγκη. 

Αν λοιπόν ο Σόιμπλε αρνήθηκε επιείκεια και απειλεί την Κύπρο με χρεοκοπία εάν δεν κουρέψει μερικούς δικούς της και διεθνείς πλούσιους (για τους δικούς του υπολογισμούς), ο Πούτιν αρνήθηκε δάνειο σωτηρίας και απειλεί τη Κύπρο με χρεοκοπία εάν δεν κουρέψει αποκλειστικά δικούς της φτωχούς. Φυσικά, υπήρχε και μια άλλη λύση, η οποία, πίσω από τις διαμάχες, δεν προτάθηκε από καμμία πλευρά...: Η Κύπρος θα μπορούσε, ίσως, κάνοντας σε τμήματα την επανακεφαλαιοποίηση, να κουρέψει παραπάνω αρκετούς από τους πλουσίους της και τους λογαριασμούς σε offshore μόνο αυτών, έστω μεσοπρόθεσμα. Όμως δεν το έκανε.

Και ας προβληματιστούμε γιατί δεν το ζήτησε ποτέ ούτε το ΔΝΤ, ούτε η ΕΕ, ούτε η Ελλάδα, ούτε η Κύπρος, ούτε η Ρωσία, ούτε η Γερμανία. Ο λόγος δεν είναι ότι θα φύγουν τα χρήματα, πάντως. 

© 2013 Γιώργος Θωμαϊδης

Eurogroup και Κυπριακή Τραγωδία: Υπήρχε άλλη λύση;

Όπως γνωρίζετε όσοι με ξέρετε από καιρό, είμαι από τους σταθερότερους υποστηρικτές μιας συγκροτημένης απάντησης στις πολιτικές των Μνημονίων. Επίσης, είναι γνωστό ότι θεωρώ το ελληνικό χρέος άδικο, καθώς και ως λύση για την αποπληρωμή του νόμιμου τμήματός του και την αποκατάσταση της οικονομίας, τη συστηματική φορολόγηση των μεγάλων εισοδημάτων και καταθέσεων, ακόμη και εάν αυτό σημαίνει την εκχώρηση στους δανειστές μας όλων των λογαριασμών Ελλήνων πολιτών άνω των 200.000 που βρίσκονται στο εξωτερικό. 

Sτην περίπτωση της Κύπρου όμως, oi Έλληνες, επειδή ποτέ δεν τιμωρούμαστε, δεν έχουμε κατανοήσει κάτι.  

Οι Γερμανοί όταν λένε ότι θα αφήσουν την Κύπρο να πέσει, το εννοούν. Όπως άφησαν την Ισλανδία,  μια πολύ ηπιότερη περίπτωση από της Κύπρου, θα αφήσουν και την  μαρτυρική Κύπρο να βουλιάξει, για κοινό -χυδαίο- παραδειγματισμό. Η ΑΟΖ και η γεωπολιτική και η σημασία του νησιού και του στόλου του για την Ευρώπη τις οποίες επικαλούνται πολλοί, δεν τους αφορούν -κοντόφθαλμα- τόσο άμεσα, όσο η αποστολή ενός επιθετικού μηνύματος προς τα τμήματα εκείνα του πιστωτικού συστήματος με τα οποία βρίσκεται το επίσης προβληματικό δικό τους σε πόλεμο.  Ούτε το αέριο είναι το πιο σημαντικό ζήτημα στην περίπτωσή μας : Η Κύπρος έχει πρακτικά μοιράσει τα δικαιώματα άντλησης, για τα οποία ήδη υπολογίζει και τα έσοδα από το 2018 και κατόπιν. Και είναι σημαντικό ότι το νησί έχει το αέριο και μπορεί να κουρέψει καταθέσεις με αντάλλαγμα μετοχές αερίου.

Στη διεθνή πολιτική, οι αποφάσεις μπορεί να είναι άδικες συνήθως, το ζήτημα είναι τι αποτρέπουν. Ποιός από όλους τους τασσόμενους εναντίον της απόφασης του Eurogroup, έχει να προτείνει μια λύση ώστε να μη χρεοκοπήσει η Κύπρος την Τετάρτη, άλλη από την αναστρέψιμη επιβάρυνση των καταθέσεων κάποιων πάμπλουτων Ρώσων και Κυπρίων; Αν κάτι υπάρχει σε αυτή την απόφαση του Eurogroup το οποίο είναι άδικο, είναι ο τρόπος με τον οποίο πλήγηκαν οι κυπριακές τράπεζες από το ελληνικό psi καθώς και η άδικη αναλογία στην απώλεια χρημάτων των μικρότερων καταθετών, οι οποίοι θα χάσουν 7% ενώ οι πολύ πλουσιότεροι θα χάσουν 10%.  Ο στόχος αυτής της άδικης κατανομής του βάρους του "κουρέματος", είναι πιθανώς μια συμβιβαστική απόπειρα με στόχο, χωρίς να επιβαρυνθούν εξαιρετικά οι μικρότεροι καταθέτες,  να καταπραϋνθούν οι μεγαλοκαταθέτες, οι οποίοι είναι που συνήθως παίρνουν τα χρήματά τους και φεύγουν. Αυτό, όμως, είναι κάτι που ρυθμίζεται,  πιθανώς τις αμέσως επόμενες μέρες: αυτό που ΔΕΝ ρυθμίζεται, είναι η δυνατότητα της Κύπρου να βρει χρήματα για να μην χρεοκοπήσει. 

Η Κύπρος, όσο απροσδόκητο και όσο τραγικό και εάν είναι αυτό, θα χρεοκοπήσει όντως την Τετάρτη εάν δεν κάνει την επανακεφαλαιοποίηση. Η ανακεφαλαιοποίηση της Κύπρου, είναι άλλη από της Ελλάδας: Το δώρο ίσης αξίας μετοχών στα κοιτάσματα αερίου της Κύπρου μέσα σε μια πενταετία, είναι κάτι απολύτως υπαρκτό.όχι σαν τα ελληνικά κοιτάσματα που δεν είναι αξιοποιήσιμα πλην κάποιων ποσοτήτων αερίου. Επίσης, το μέγεθος της κυπριακής οικονομίας επιτρέπει όντως τη χρεοκοπία της χωρίς αντίκτυπο για την Ευρωζώνη. Άρα, η Κύπρος έχει μικρότερη δυνατότητα να αποφύγει το Μνημόνιο, αλλά μεγαλύτερη δυνατότητα ελιγμών στο τι Μνημόνιο θα υπογράψει. 

Σε περίπτωση χρεοκοπίας, η φυγή κεφαλαίων  θα είναι πολλαπλάσια της επαπειλούμενης από την ανακεφαλαιοποίηση. Άλλωστε, η μεγάλη φυγή κεφαλαίων έχει ήδη γίνει από την Κύπρο από τη στιγμή που αναφέρθηκε ότι υπήρχε ενδεχόμενο "κουρέματος", στις αρχές Ιανουαρίου.

Κανείς από τους επικριτές της λύσης του Eurogroup, δεν προτείνει άλλη εναλλακτική, ούτε διαψεύδει ότι η Κύπρος θα χρεοκοπήσει την Τετάρτη. Οι γεωπολιτικές επιπτώσεις της χρεοκοπίας θα είναι καταστροφικές και χειρότερες από μια φυγή κεφαλαίων, διότι στην αναφερθείσα πλήρη φυγή κεφαλαίων από μία χρεοκοπία,  θα προστεθούν και οι διεκδικήσεις των ατόμων ή των εταιρειών που θα χάσουν τα χρήματά τους, χωρίς αντίκρυσμα σε μετοχές. Αν κάτι λοιπόν θα θα έπρεπε να γίνει στην Κύπρο, είναι ότι οι Κύπριοι τραπεζίτες, όπως και έκαναν οι επίσης νησιώτες Ισλανδοί στους δικούς τους τραπεζίτες, θα έπρεπε να είναι φυλακή. Διότι, παρά τη συνολικά χαμηλή διαφθορά στο νησί, το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου είναι βαθύτατα προβληματικό, όχι όμως όσο το ελληνικό, και θα κατέρρεε ακόμη και χωρίς το ελληνικό psi. 

Επίσης, αντίθετα από ότι πιστεύεται, η Κύπρος δεν είναι παράδεισος ξεπλύματος μαύρου χρήματος:  η Κύπρος βρίσκεται στη θέση 114 (χαμηλός κίνδυνος ξεπλύματος μαύρου χρήματος), ενώ η Ελλάδα`είναι στη θέση 29, η Γερμανία στη θέση 68, και οι ΗΠΑ στη θέση 97, είναι δηλαδή πιο πιθανό να ξεπλένουν μαύρο χρήμα από την Κύπρο. Επισυνάπτω και το σχετικό χάρτη. Η Ελλάδα ειδικά είναι στη ίδια ομάδα (πολύ μεγάλη πιθανότητα ξεπλύματος) με αφρικανικές χώρες, χώρες με καρτέλ ναρκωτικών στη Λ.Αμερική και χώρες της Αφρικής. 

http://index.baselgovernance.org/Index.html#ranking

http://index.baselgovernance.org/Index.html#map

Αυτό που επηρεάζει μακροπρόθεσμα όμως την τελική απόφαση, είναι η γεωπολιτική θέση της Κύπρου, η οποία είναι ακόμη πιο σημαντική από την ίδια την ΑΟΖ, της οποίας (ΑΟΖ) η κύρια (οικονομική) σημασία είναι κατά βάση διάρκειας δεκαετιών. Η Ρωσία -για την οποία γίνεται μονίμως λόγος ως από μηχανής θεού- αφού εγκατέλειψε την Κύπρο, τώρα απειλεί το πρόγραμμα διάσωσης με μαζική απόσυρση καταθέσεων. Το πρόγραμμα διάσωσης όμως, αν και ατελές, προστατεύει το κατεχόμενο νησί από την άτακτη χρεοκοπία. Τι έχει να μας προτείνει ο κ. Μεντβέντεφ; 

Η σωστότερη λοιπόν  λύση  ίσως είναι να ανακεφαλαιοποιήσουν τις καταθέσεις των Κυπρίων και των υπολοίπων χωριστά: Οι Κύπριοι και ξένοι καταθέτες ποσών ως 100.000 να επιβαρυνθούν με πολύ χαμηλό ποσοστό, πολύ χαμηλότερο από αυτό που προβλέπεται (7%). Οι Κύπριοι με καταθέσεις από 100.000 ευρώ να επιβαρυνθούν με ποσόστωση που να φτάσει ως το 1/3 για τις παρα πολύ μεγάλες καταθέσεις. Και οι ξένοι καταθέτες με ποσά άνω των 100.000 ευρώ να υποστούν τη μικρή κλιμακωτή επιβάρυνση για το ποσό που απομένει. Οι ειδικοί προτείνουν ανακεφαλαιοποίηση των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ με κλιμακα που να αγγίζει το 20% για τις πολύ μεγάλες καταθέσεις αν φορολογηθούν όλοι. 

Κατόπιν, όπως λέει ένας διάσημος ειδήμων,  υπάρχει χρόνος και για τροποποιήσεις και για διαπραγμάτευση. Ελπίζω, η δυσπιστία των Κυπρίων λόγω και της αφόρητης πίεσης που άσκησε αρχικά η Γερμανία ζητώντας 40% κούρεμα των τραπεζικών καταθέσεων, και λόγω της πολιτικά απαράδεκτης και δημαγωγικής απόφασης των υποψηφίων στις εκλογές να μη θίξουν το ενδεχόμενο επανακεφαλαιοποίησης με ανταλλάγματα μέρους των καταθέσεων, να μην οδηγήσουν τον κυπριακό λαό σε βεβιασμένες αποφάσεις.

Το σημαντικό δίδαγμα για το Ελλαδίτικο κράτος, διότι και η Κύπρος είναι Ελλάδα, είναι ότι, αυτές τις ώρες, η Κύπρος, αν και η χρεοκοπία της θα βλάψει κυρίως την ίδια, αντιστέκεται πολύ περισσότερο από ότι αντιστάθηκε η Ελλάδα, η οποία κυριολεκτικά βαστούσε στα χέρια της την Ευρωζώνη. Αυτό θα πρέπει να προβληματίσει, γιατί, παρά τις βαρύτατες ευθύνες των Κυπρίων πολιτικών, είναι παραπάνω από εμφανές, ότι οι λιγότερο διεφθαρμένες κοινωνίες (όπως η Κύπρος σε σχέση με το Ελλαδίτικο κράτος), εμφανίζουν μεγαλύτερη συνοχή σε μια εθνική κρίση. Ίσως και διότι στην Κύπρο, μαζί με τη μικρότερη Οθωμανική κληρονομιά, ο κίνδυνος είναι και πρόσφατος και διαρκής.

Θερμές ευχαριστίες σε φίλες και φίλους ειδικούς για την κρίσιμη συμβολή τους στο άρθρο

© 2013 Γιώργος Θωμαϊδης